Türk ve Dünya Edebiyatında Romanın Tarihsel Gelişimi

Ana Başlıklar;

Türk ve Dünya Edebiyatında Romanın Tarihsel Gelişimi
Dünya Edebiyatında Roman
Türk Edebiyatında Roman
Tanzimat Dönemi Romanı
Servetifünun Dönemi’nde Roman
Milli Edebiyat Dönemi’nde Roman
- İlginizi Çekebilecek Konuları

Bu yazımızda sizler için Türk ve Dünya Edebiyatında Romanın Tarihsel Gelişimi konusunu derledik, Türk ve Dünya Edebiyatında Romanın Tarihsel Gelişimi yazımızı uzun ve güzel bir anlatımla sizler için hazırladık. Türk ve Dünya Edebiyatında Romanın Tarihsel Gelişimi konusunu örnekleriyle birlikte okuyarak konusunu daha iyi anlayacaksınız. sayfamızı arkadaşlarınızla veya sosyal medyada paylaşarak arkadaşlarınızda faydalanmasına yardımcı olabilirsiniz.

Dünya Edebiyatında Roman

Dünya edebiyatında modern romanın ilk örneği İspanyol yazar Cervantes’in XVII. yüzyılda yayımladığı Don Kişot (Don Quijote) adlı eserdir. Bu yüzyılda ve daha sonraki yüzyıllarda roman türü İngiltere, Rusya ve Fransa başta olmak üzere tüm dünyada büyük bir gelişim göstermiş ve yaygınlık kazanmıştır. Victor Hugo, Balzac, Flaubert, Stendhal, Dostoyevski, Tolstoy, Emile Zola gibi dünya çapında üne sahip yazarlar bu türün en başarılı örneklerini vermişlerdir.

Türk Edebiyatında Roman

Türk edebiyatında ise roman türüyle ilgili ilk örneklere hikâyede olduğu gibi Tanzimat Dönemi’nde (1860’tan sonra) rastlanmaktadır. Bu dönemden önce, divan edebiyatındaki mesneviler ve halk edebiyatındaki halk hikâyeleri romanın yerini tutan eserler olsa da bu edebi metinler hem şekil olarak hem de içerik olarak modern romandan çok farklı özellikler taşımaktadır. Roman türünün gelişimini ortaya koymak için Tanzimat, Servetifünun ve Milli Edebiyat dönemlerinde bu türün gelişimini ve bu dönemlerin özelliklerini bilmemiz gerekir.

Tanzimat Dönemi Romanı

19. yüzyılda Tanzimat’la birlikte başlayan Batılılaşma sürecinin bir parçası olarak roman türü edebiyatımıza girmiştir. Edebiyatımızda bu türün ilk örnekleri incelendiğinde bu eserlerin çeviri niteliğinde olduğu görülür. Batı edebiyatını yakından takip eden yazarlarımız ilk dönemlerde Batı’dan özellikle de Fransız edebiyatından roman çevirileri yaparak bu türle tanışmış ve türün özelliklerinin neler olduğu hakkında fikir sahibi olmuşlardır. Bu dönemde “Yusuf Kâmil Paşa’nın Fenelon’dan çevirdiği Telemak” adlı eser (çeviri romanın ilk örneği), Victor Hugo’nun yazdığı Sefiller adlı eserin Türkçeye tercümesi, romanın yaygınlaşmasında ve yazarların romana ilgi göstermesinde etkili olmuştur. Tanzimat Dönemi’nde roman türüyle ilgili ilk niteliğinde olan birçok eser verilmiştir. Bu eserler şunlardır:

» İlk çeviri roman: Telemak (Yusuf Kâmil Paşa)
» İlk psikolojik roman denemesi: Zehra (Nabizade Nazım)
» İlk edebi roman: İntibah (Namık Kemal)
» İlk tarihi roman: Cezmi (Namık Kemal)
» İlk realist roman: Araba Sevdası (Recaizade Mahmut Ekrem)
» İlk yerli roman: Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (Şemsettin Sami)
» İlk köy romanı: Karabibik (Nabizade Nazım)

Servetifünun Dönemi’nde Roman

Tanzimat’la birlikte başlayan “edebiyatı Avrupa ruhu ve tekniği içinde yenileştirme” hareketi, 1896-1901 yılları arasında, Servetifünûn dergisi etrafında, Recaizade önderliğinde toplanan yeni nesille ikinci bir hamle yapmıştır. Bu dönemde Halit Ziya Uşaklıgil ve Mehmet Rauf roman türünün Türk edebiyatındaki en başarılı örneklerini vermişlerdir. Halit Ziya’nın yazdığı Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu; Mehmet Rauf’un yazdığı Eylül (Türk edebiyatındaki ilk psikolojik roman) adlı romanlar hem kendi dönemine hem de daha sonraki dönemlere damgasını vurmuştur.

Milli Edebiyat Dönemi’nde Roman

Türk edebiyatında 1911 – 1923 yıllarını kapsayan edebi döneme “Milli Edebiyat Dönemi” denmektedir. Bu dönem adından da anlaşılacağı üzere edebi ürünlerde hem içerik hem şekil hem de dil olarak milliliğin esas alındığı bir dönemdir. Milli Edebiyat Dönemi’nde de Servetifünun Dönemi’nde olduğu gibi çok başarılı romanlar yazılmıştır. Ancak bu dönem romanlarının daha önceki dönemlerde yazılan romanlardan farkı, ilk defa İstanbul dışına çıkılarak Anadolu’ya ve Anadolu insanına yer verilmesidir. Bu dönemde Reşat Nuri Güntekin (Çalıkuşu, Yaprak Dökümü), Halide Edip Adıvar (Sinekli Bakkal, Handan, Ateşten Gömlek) ve Yakup Kadri Karaosmanoğlu (Yaban, Kiralık Konak, Sodom ve Gomore) roman türünde başarılı eserleri olan yazarlardandır.
⇒ Türk Dili ve Edebiyatı Konularını Görmek İçin Linke Tıklayın