Nazım Birimi Dörtlük Olan Nazım Biçimleri
Rubai
Edebiyatımıza İran edebiyatından geçen nazım biçimidir.
⇒ Tek dörtlükten oluşur.
⇒ Kafiye şeması: “aaxa” şeklindedir.
⇒ Aruzun özel kalıplarıyla (24 özel kalıp) yazılır.
⇒ Az sözle çok şey söylemek amaçlanır.
⇒ Rubailerde şair, dünya görüşünü, felsefesini, tasavvufi düşüncesini, maddi ve manevi aşkını özlü bir biçimde işler.
⇒ İran edebiyatında Ömer Hayyam; edebiyatımızda ise Nabi, Nedim, Yahya Kemal önemli rubai şairlerindendir.
Tuyuğ
Yalnızca Türk edebiyatında görülen bir nazım şeklidir. Bu nazım şeklini Divan şiirine Türkler kazandırmıştır. Halk edebiyatındaki maninin karşılığı sayılabilir.
⇒ Tek dörtlükten oluşur.
⇒ Kafiyelenişi rubaiyle aynıdır. (aaxa)
⇒ Manide olduğu gibi cinaslı uyak kullanılır.
⇒ Aruzun yalnız “fâilâtün fâilâtün fâilün” kalıbıyla yazılır.
⇒ Rubaide işlenen konular tuyuğda da işlenir.
⇒ Edebiyatımızda Kadı Burhaneddin, Nesimi ve Ali Şir Nevai önemli tuyuğ şairleridir.
Murabba
Dört mısralık bölümlerden oluşan bir nazım şeklidir.
⇒ Bent sayısı 3 ile 7 arasında değişir.
⇒ Aruzun her kalıbıyla yazılabilir.
⇒ Her konu işlenebilir. Özellikle felsefi konular ve aşk sevgi gibi temalar ele alınmıştır.
⇒ Kafiye düzeni “aaaa bbba ccca…” biçimindedir.
⇒ Dördüncü mısralar kimi zaman nakarat biçiminde de olabilir.
Şarkı
Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı bir nazım biçimidir.
⇒ Aşk, sevgi, eğlence, doğa güzelliği vb. konuları işler.
⇒ Bestelenmek amacıyla yazılmış şiirlerdir. Bu yüzden bent sayısı azdır. Genellikle 3-5 arasındadır.
⇒ Kafiye düzeni çoğunlukla “aaaa bbba ccca…” biçimindedir.
⇒ Nedim bu nazım şeklinin en önemli şairidir. Enderunlu Vasıf ve Enderunlu Fazıl da şarkı yazmıştır. Yahya Kemal’in de şarkıları vardır.
⇒ Türk Dili ve Edebiyatı Konularını Görmek İçin Linke Tıklayın
