Işığın Yayılması

Ana Başlıklar;

Işık Nasıl Yayılır?
Işık ışını
Işığın Yayılmasını Engeleyen Maddeler
İlginizi Çekebilecek Konular

Işığın Yayılması adlı bu yazımızı okuduktan sonra Sizlere daha iyi hizmet verebilmek adına eksiklerimizi bize bildirmenizi ayrıca Işığın Yayılması adlı yazımıza eklenmesini istediğiniz konuları bizlerle paylaşmanızdan memnuniyet duyarız.

Işık Etrafımızdaki nesneleri, cisimleri, varlıkları görmemizi sağlamasının yanı sıra bir enerji türüdür.Işığın yayılması için maddesel ortama ihtiyaç duymaz ve Işık saydam ortamlarda ve boşlukta yayılır.

Işık Nasıl Yayılır?

Doğal ışık kaynağı: Kendiliğinden ışık yayan kaynaklara doğal ışık denir. örnek; Güneş, diğer yıldızlar, ateş böceği, şimşek, yıldırım vb. doğal ışık kaynaklarındandır.

Yapay ışık kaynağı: İnsanlar tarafından yapılan ışık kaynaklarına denir. Mum, meşale, el feneri, ampul, gaz lambası vb. yapay ışık kaynağıdır.

örnek 1;
Plastik boru düz tutulduğunda mum alevi görülebildi, plastik boru kıvrık bir şekilde tutulduğunda ise mum alevi görülemedi.
Sonuç olarak Işık doğrusal yolla yayılır.

örnek 2;

Üzerine delikler açılmış karton kutu ışık kaynağının üzerine kapatıldığında, bütün deliklerden ışık yayıldı.
Sonuç: Işık doğrusal yolla yayılır.

Bir ışık kaynağından çıkan ışık, önünde bir engel yoksa her yöne ve doğrusal bir yolla yayılır. Işık kaynağından yayılan ışığın izlediği yol ışık ışını adı verilen doğru parçaları ile gösterilir.

Işık ışını

Işık kaynağından çıkan ışığın izlediği yolu daha anlaşılır göstermek için, başlangıç noktasından belirli bir yöne doğru uzayan başında veya ortasında ok işareti bulunan çizgiler kullanırız.
Işığın izlediği yolu gösteren bu düz çizgilere ışın veya ışık ışını denir.

Birden fazla ışık ışını bir araya gelerek ışın demetini oluşturur.

Işığın Yayılmasını Engeleyen Maddeler

Işık kaynağından çıkan ışık ışınları bir engelle karşılaşmadıkça, yani saydam ortamlarda ve boşlukta yayılır.
Işık ışınları her yöne ve doğrusal olarak yayılmaktadır.

Işığı geçirmeyenler: Karton, tahta levha

Işığı geçirenler: Cam levha

Işığın bir kısmını geçirenler: Buzlu cam, yağlı kâğıt

Maddeler ışığı geçirip geçirmemelerine göre 3’e ayrılır.

Saydam Maddeler

Işığı iyi geçiren maddelere denir. Hava, cam, şeffaf plastik, su vb. saydam maddelere örnektir.

Yarı Saydam Maddeler

Işığı kısmen geçiren maddelerdir. Buzlu cam, yağlı kağıt, ince tül perde vb. yarı saydam maddelere örnektir.

Opak(Saydam Olmayan) Maddeler

Işığı geçirmeyen maddelere denir. Metal levha, tahta kapı, beton duvar, vb. opak maddelere örnektir.

NOT: Saydam maddeler olan su ve camın derinliği ve kalınlığı arttıkça saydamlık özelliğini kaybedebilir. Bununla birlikte bir karton yeterince inceltilirse ışığın bir kısmını geçirebilir.

Işık kaynağı ile engel birbirine yaklaştığında gölge boyu büyür.
Engel ile perde birbirine yaklaştığında gölge boyu küçülür.
Günün farklı saatlerinde gölge boyunun farklı olmasının sebebi de güneşin konumudur.
Sabah ve akşam saatlerinde güneş ışınları eğik bir şekilde geldiği için gölge boyu uzun,
Öğle saatlerinde ise güneş ışınları dik şekilde geldiği için gölge boyu kısadır.

NOT: Güneşin konumuna göre gölge boyunun değiştiğini fark eden insanlar bundan yararlanarak güneş saati yapmışlardır. Bilinen ilk güneş saatini MÖ 1500 yılında Mısırlılar kullanmıştır.

Cisimlerin gölgeleri kendilerine benzer

Gölgeler, ışığın geldiği yönün tersi yönde oluşur.

Güneş tutulması: Ay, Dünya ile Güneş arasına girerek Güneş ışınlarının Dünya’nın bir kısmına ulaşmasını engeller. Bu olaya Güneş tutulması denir. Tutulma esnasında Dünya’nın bir bölümünde Ay’ın gölgesi oluşur.

Ay tutulması: Ay tutulmasında Dünya, Ay ile Güneş’in arasına girer. Dünya’nın tam gölgesi Ay’ın üzerine düşer. Bu nedenle Dünya’da geceyi yaşayan bölgelerde Ay gözlenemez. Bu olaya Ay tutulması denir.
NOT: Güneş ve ay tutulmaları belirli sürelerle gerçekleşen doğa olaylarıdır. Tutulmaların gerçekleşebilmesi için Ay, Güneş ve Dünya aynı doğrultuda olmalıdır.